Οι όζοι στον θυρεοειδή είναι κάτι αρκετά συνηθισμένο. Πρόκειται για μικρές “μπάλες” ή εξογκώματα που εμφανίζονται μέσα στον θυρεοειδή αδένα, ο οποίος βρίσκεται χαμηλά στον λαιμό, κάτω από τον λάρυγγα.
Οι περισσότεροι όζοι είναι καλοήθεις και δεν προκαλούν κανένα πρόβλημα.
Πολλοί άνθρωποι ζουν για χρόνια χωρίς να ξέρουν ότι έχουν όζο, αφού δεν πονά, δεν ενοχλεί και συχνά ανακαλύπτεται τυχαία σε έναν απλό έλεγχο ή υπέρηχο.
Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου ο όζος μεγαλώνει αρκετά ώστε να γίνει εμφανής ή να προκαλέσει δυσφορία στην κατάποση ή στην αναπνοή.
Σε άλλες περιπτώσεις, ο όζος μπορεί να επηρεάζει τη λειτουργία του θυρεοειδούς και να οδηγεί είτε σε υπερθυρεοειδισμό είτε σε υποθυρεοειδισμό, δηλαδή υπερβολική ή μειωμένη παραγωγή ορμονών.
Πώς καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει όζος;
Συνήθως δεν το καταλαβαίνουμε. Οι περισσότεροι όζοι δεν προκαλούν καθόλου συμπτώματα. Όταν είναι αρκετά μεγάλοι, μπορεί να:
- Φαίνονται ή να ψηλαφώνται χαμηλά στον λαιμό
- Δυσκολεύουν την κατάποση ή την αναπνοή
- Προκαλούν αίσθημα πίεσης ή ενοχλήσεις στην περιοχή
Αν ο όζος παράγει παραπάνω ορμόνες, μπορεί να νιώσετε:
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
- Νευρικότητα, ταχυκαρδία, εφίδρωση, τρόμο
Αντιθέτως, αν ο όζος σχετίζεται με χαμηλή λειτουργία του θυρεοειδούς, μπορεί να αισθάνεστε:
- Κόπωση, υπνηλία, ατονία
- Ξηροδερμία, δυσκοιλιότητα, πρησμένο πρόσωπο
Γιατί δημιουργούνται οι όζοι;
Οι λόγοι ποικίλλουν και σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει ξεκάθαρη αιτία. Μπορεί να σχετίζονται με:
- Υπερπλασία φυσιολογικού ιστού του θυρεοειδούς (αδενώματα)
- Κύστεις με υγρό (ειδικά όταν ένας όζος “παλιώσει”)
- Φλεγμονές, όπως στη νόσο Hashimoto
- Έλλειψη ιωδίου, αν και αυτό είναι σπάνιο πια
- Πολυοζώδη βρογχοκήλη, δηλαδή θυρεοειδής με πολλούς όζους
- Σπανιότερα, κακοήθεια (καρκίνος), που όμως αφορά μικρό ποσοστό των περιπτώσεων
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διαδικασία είναι απλή και ανώδυνη. Ο γιατρός συνήθως ξεκινά με:
- Ψηλάφηση του λαιμού και κλινική εξέταση
- Εξετάσεις αίματος για τις θυρεοειδικές ορμόνες
- Υπερηχογράφημα για να δει το μέγεθος και τα χαρακτηριστικά του όζου
- Αν υπάρχει υποψία ή χρειάζεται πιο σαφής εκτίμηση, γίνεται βιοψία με λεπτή βελόνα (FNA)
- Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να ζητηθεί και σπινθηρογράφημα
Χρειάζεται πάντα θεραπεία;
Όχι απαραίτητα. Αν ο όζος είναι καλοήθης και δεν μεγαλώνει, αρκεί η παρακολούθηση με υπερηχογράφημα ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Αν όμως:
- Ο όζος προκαλεί συμπτώματα
- Επηρεάζει τη λειτουργία του θυρεοειδούς
- Είναι ύποπτος ή υπάρχει πιθανότητα κακοήθειας
τότε μπορεί να χρειαστεί είτε φαρμακευτική αγωγή είτε χειρουργική αφαίρεση.
Τι γίνεται αν είναι κακοήθης;
Αν διαγνωστεί καρκίνος θυρεοειδούς, η αντιμετώπιση είναι πολύ καλά οργανωμένη.
Συνήθως περιλαμβάνει χειρουργική αφαίρεση (μερική ή ολική) και στη συνέχεια θεραπεία με θυροξίνη.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η πρόγνωση είναι εξαιρετική, ειδικά όταν η διάγνωση γίνει έγκαιρα.
Πότε να απευθυνθείτε σε ενδοκρινολόγο
Αν έχετε κάποιο φούσκωμα στον λαιμό, ή αισθάνεστε πίεση, ή παρατηρείτε αλλαγές στην ενέργειά σας, στον μεταβολισμό ή στην καρδιά σας, καλό είναι να το διερευνήσετε.
Ένας απλός υπέρηχος και μια εξέταση αίματος αρκούν για να ξεκαθαρίσουν την εικόνα.
Οι όζοι του θυρεοειδούς, αν και συχνοί, δεν είναι λόγος πανικού. Με την κατάλληλη παρακολούθηση και, όπου χρειάζεται, θεραπεία, η κατάσταση παραμένει πλήρως ελεγχόμενη.
